The Pro Talks
«Οι ταινίες πρέπει να σε κάνουν να νιώθεις, όχι μόνο να καταλαβαίνεις, αλλά να νιώθεις» Η Mariella Harpelunde Jensen, σεναριογράφος και σκηνοθέτης από τη Δανία, όπως και επικεφαλής του προγράμματος στο BUSTER Filmfestival και μέλος της ECFA, μας μίλησε για όσα συμβαίνουν στις Βόρειες χώρες όπου έχουν μεγάλη παράδοση στις παιδικές και νεανικές ταινίες.
-Ξεκινώντας ήθελα να σας ρωτήσω τι είναι εκείνο το ιδιαίτερο «κάτι» που πρέπει να έχει μία ταινία για να βραβευτεί;
Καταρχήν θα έλεγα πως είναι μια ταινία που σε κάνει να νιώσεις κάτι, όχι μόνο να καταλάβεις δηλαδή τι αφορά, αλλά να το νιώσεις. Επίσης είναι σημαντικό να νιώσεις μια συγγένεια με τους ήρωες και να είναι δυνατοί αυτοί οι ήρωες, αυτό αναζητούμε κάθε φορά.
-Ποια είναι τα θέματα που πιστεύετε ότι πρέπει να αφορούν τις παιδικές ταινίες;
Οι δημιουργοί θα πρέπει να έχουν στο νου τους σε ποιο κοινό απευθύνονται. Όταν οι δημιουργοί είναι νεότεροι, τους είναι πιο εύκολο αυτό. Αν είναι πιο μεγάλοι σε ηλικία, είναι καλό, πιστεύω, να μιλήσουν πρώτα σε νέους και να μάθουν ποια είναι τα θέματα που τους απασχολούν. Πάντα μας ενδιαφέρουν βέβαια θέματα που αφορούν την ταυτότητα, την οικογένεια, το περιβάλλον και το κλίμα.
-Εσάς ποιες ιστορίες σας αρέσουν προσωπικά;
Εκείνες που μου προκαλούν έκπληξη, όταν έχω έγνοια για το τι θα γίνει με τον ήρωα και όταν κινητοποιείται το συναίσθημα μου και βέβαια η ωραία σκηνοθεσία.
-Και τα animation;
Κι αυτά όταν με εκπλήσσουν. Παλιά είχαμε μόνο τις ταινίες της Disney και της Pixar, ευτυχώς τώρα έχουμε τόσα πολλά είδη. Όπως και τα ιαπωνικά animation που τα αγαπώ πολύ.
-Είναι αλήθεια ότι η Δανία παράγει πολλές ταινίες για παιδιά και νέους; Ότι είναι κάπως πρωτοπόρος δηλαδή σε αυτόν τον τομέα;
Όντως, έχουμε μεγάλη παράδοση στην παραγωγή παιδικών και νεανικών ταινιών στη Δανία. Ξεκινήσαμε ήδη από τη δεκαετία του ’70 κι αυτό αφορά όλες τις βόρειες χώρες βέβαια. Μάλιστα, βλέπαμε τα κοινωνικά προβλήματα μέσα από το βλέμμα των παιδιών από τότε και τότε ήταν πολύ πειραματικό. Έτσι, εκείνη την εποχή μπορούσε κανείς να δει μια ταινία για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέσα από την οπτική ενός παιδιού. Πλέον, έχει ο παιδικός και νεανικός κινηματογράφος έχουν ενσωματωθεί στην κουλτούρα μας. Σκεφτείτε ότι το 25% της κρατικής χρηματοδότησης για τον κινηματογράφο αφορά στην παραγωγή παιδικών και νεανικών ταινιών.
-Τι κάνει πιστεύετε ξεχωριστό το δικό σας Φεστιβάλ;
Εμείς δουλεύουμε πολύ με τα σχολεία, κάνουμε προβολές. Οι καθηγητές έχουν το curriculum, μετά την προβολή όμως της ταινίας, τα παιδιά καλούνται να δημιουργήσουν και τα ίδια κάτι. Δηλαδή μπορεί να ζητήσουμε σε εφήβους να γράψουν μία λέξη που αφορά την ταινία και έπειτα να ραπάρουν φτιάχνοντας ένα τραγούδι όλοι μαζί μες στην τάξη. Ή αν κάνουμε μια προβολή σε παιδιά νηπιαγωγείου μετά την προβολή της ταινίας θα τα καλέσουμε να παίξουν. Για παράδειγμα, σε μία ταινία μας υπάρχει ένα είναι ένα μικρό άσπρο σκυλάκι. Και έχουμε κουκλάκια που του μοιάζουν, όπως και άλλα στοιχεία που θυμίζουν την ταινία και τα παιδιά παίζουν με αυτά. Τόσο μικρά παιδιά δεν μπορούν να περιγράψουν τι νιώθουν, αλλά μπορούν να παίξουν. Κι αυτό κάνουμε. Έτσι, θα έλεγα γενικά ότι αυτό που κάνουμε στο Φεστιβάλ είναι να ανοίγουμε διάλογο και δημιουργούμε ευκαιρίες για παιχνίδι σε σχέση με τον κινηματογράφο.
-Μα αυτό είναι τέλειο!
Σε ευχαριστώ πολύ.
-Εσείς έχετε κάνει ταινίες και για τον κινηματογράφο, έχετε κάνει και σειρές για την τηλεόραση. Σε τι διαφέρουν;
Θα έλεγα πως στην τηλεόραση θα πρέπει να «τεντώσεις» πλοκή σε σχέση με τον κινηματογράφο. Για παράδειγμα είχα κάνει μια σειρά με δύο παιδιά που έμπαιναν σε έναν μαγικό κόσμο. Εκεί τους έδινα λοιπόν έναν γρίφο να λύσουν κάθε φορά και μετά εκείνοι έδιναν τη σκυτάλη σε δύο νέα παιδιά που θα πρωταγωνιστούσαν στο νέο επεισόδιο. Δούλευα δηλαδή με διαφορετικά παιδιά κάθε φορά. Είχα κάνει όμως και μία σειρά για ένα κορίτσι που έπρεπε να αναλάβει τη σχολή χορού του παππού της, χορευτή που είχε πια μεγαλώσει πολύ και έπρεπε να παραδώσει τη σκυτάλη. Έτσι, κάθε επεισόδιο είχε ως θέμα κάτι που συνέβαινε στη σχολή ή με το κορίτσι και τον παππού της ή με μία φίλη της. Αυτή δηλαδή είναι μια άλλη διαχείριση όταν δουλεύουμε στην τηλεόραση.
-Πιστεύτε ότι τα πράγματα είναι καλύτερα σήμερα για τις γυναίκες δημιουργούς;
Θα έλεγα πως ναι. Υπάρχουν ακόμα πολλά προβλήματα, αλλά είναι καλύτερα. Για παράδειγμα, στον δικό μας χώρο δεν είναι αρκετά τα χρήματα για τις παιδικές ταινίες αυτού του τύπου κι όταν υπάρχει η δυνατότητα μιας μεγάλης παραγωγής, ενός μπλόκμπαστερ, θα το αναθέσουν σε άντρα.
-Τι σας αρέσει στη δουλειά σας;
Μου αρέσει γενικώς να είμαι παρών στη στιγμή. Όπως τώρα που μιλάμε μαζί. Έτσι μου αρέσει πολύ να δουλεύω με νέους γιατί με βοηθάνε να είμαι εδώ, παρούσα, να ζω στο τώρα.
-Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη, είναι πολύ ωραίο να μιλά κανείς μαζί σας.
Σε ευχαριστώ πολύ κι εγώ.